Yüksel Kanar
“Eğer İngiliz kuş avlamaya çıksa, bir keşif
tarihi yazılır. (…) Avrupalılar aşırı derecede
gururludurlar. Esnediklerinde bile, bu başarının
dünya tarihi yıllıklarına kayda değer bir hareket
olarak geçirilmesi gerektiğini düşünürler.”
ÖZET
19. yüzyıl, sömürgeciliğin klasik dönemi olduğu gibi, Avrupamerkezci yayılma-cılığın da “klasik biçimini” aldığı dönemdir. Avrupa, ele geçirdiği dünya egemen-liğini halen tartışmasız şekilde elinde tutmaktadır. Bu konuda onun en büyük yar-dımcısı “sosyal bilimler” olmuştur. Sosyal bilim yapıları Avrupamerkezci düşünce-nin yayılması ve kökleşmesinde önemli rol oynamış, Batı’nın kendini merkeze ala-rak koyduğu kuram ve paradigmalar küresel bir özelliğe büründürülmüştür. Bu yazıda Avrupamerkezci düşüncenin yanlışlığı ele alınarak sosyal konuların pozitif bilimler gibi kesinlik taşımadığı, dolayısıyla kendi sosyal yapımızı Batılı sosyal kuramlarla anlamamızın imkânsızlığı savunuluyor.
Anahtar Kelimeler: Avrupamerkezcilik, Sömürgecilik, Sosyal bilimler, Tutsak zihin, Akademik bağımlılık, Entelektüel emperyalizm.
Daha Fazlasını Oku